Kabel gurnalanda we ulanylanda, ol mehaniki dartgynlykdan zaýalanýar ýa-da kabel uzak wagtlap çygly we suwly gurşawda ulanylýar, bu bolsa daşarky suwuň kabele ýuwaş-ýuwaşdan aralaşmagyna sebäp bolýar. Elektrik meýdanynyň täsiri astynda kabel izolýasiýa ýüzünde suw agajynyň döremeginiň ähtimallygy artar. Elektroliz netijesinde emele gelen suw agajy izolýasiýany ýaryp, kabeliň umumy izolýasiýa işini peselder we kabeliň hyzmat möhletine täsir eder. Şonuň üçin suw geçirmeýän kabelleri ulanmak örän möhümdir.
Kabeliň suw geçirmeýänligi, esasan, kabel geçirijisiniň ugry boýunça we kabeliň radial ugry boýunça kabel örtüginden suwuň syzmagyny göz öňünde tutýar. Şonuň üçin kabeliň radial suw geçirmeýän we uzynlykdaky suw geçirmeýän gurluşy ulanylyp bilner.
1. Kabel radial suw geçirmeýän
Radial suw geçirmeýänligiň esasy maksady ulanylyş wagtynda daşky suwuň kabele akmagynyň öňüni almakdyr. Suw geçirmeýän gurluşyň aşakdaky wariantlary bar.
1.1 Suw geçirmeýän polietilen örtük
Polietilen örtük suw geçirmeýän diňe suw geçirmeýänligiň umumy talaplaryna degişlidir. Suwa uzak wagtlap batyrylan kabeller üçin polietilen örtükli suw geçirmeýän elektrik kabelleriniň suw geçirmeýänligini ýokarlandyrmak zerurdyr.
1.2 Suw geçirmeýän metal örtük
0.6kV/1kV we ondan ýokary nominal woltly pes woltly kabelleriň radial suw geçirmeýän gurluşy, adatça, daşky gorag gatlagy we iki taraply alýumin-plastik kompozit kemeriň içki uzynlykly örtügi arkaly amala aşyrylýar. 3.6kV/6kV we ondan ýokary nominal woltly orta woltly kabeller alýumin-plastik kompozit kemeriň we ýarymgeçiriji garşylyk şlangynyň bilelikdäki täsiri astynda radial suw geçirmeýändir. Ýokary woltly kabeller gurşun örtükler ýa-da gofrirlenen alýumin örtükler ýaly metal örtükler bilen suw geçirmeýän bolup biler.
Suw geçirmeýän örtük esasan kabel hendeklerine, gönüden-göni gömülen ýerasty suwlaryna we beýleki ýerlere degişlidir.
2. Kabel dikligine suw geçirmeýän
Kabel geçirijisiniň we izolýasiýasynyň suwa garşy täsirini üpjün etmek üçin uzynlyk boýunça suwa garşylyk göz öňünde tutulyp bilner. Kabeliň daşky gorag gatlagy daşarky güýçler sebäpli zaýalananda, töweregindäki çyglylyk ýa-da çyglylyk kabel geçirijisi we izolýasiýa ugry boýunça dikligine aralaşýar. Kabeliň çyglylygynyň ýa-da çyglylygynyň zyýanynyň öňüni almak üçin, kabeli goramak üçin aşakdaky usullary ulanyp bileris.
(1)Suw geçirmeýän lenta
Izolýasiýa edilen simiň özeni bilen alýumin-plastik kompozit zolagyň arasyna suwa çydamly giňelme zolagy goşulýar. Suw geçirmeýän lenta izolýasiýa edilen simiň özeni ýa-da kabeliň özeni bilen örtülýär we örtülme tizligi 25% -e deňdir. Suw geçirmeýän lenta suw bilen duşuşanda giňelýär, bu bolsa suw geçirmeýän lenta bilen kabel örtüginiň arasyndaky berkligi artdyrýar we suw geçirmeýän täsire ýetýär.
(2)Ýarymgeçiriji suw blokirleýji lenta
Ýarymgeçiriji suw blokirleýji lenta orta woltly kabellerde giňden ulanylýar, kabeliň boýuna suwa garşylygyny üpjün etmek maksadyna ýetmek üçin ýarymgeçiriji suw blokirleýji lentany metal gorag gatlagynyň daşyna saramak arkaly. Kabeliň suw blokirleýji täsiri gowulansa-da, kabel suw blokirleýji lentanyň daşyna saralandan soň, kabeliň daşky diametri ulalýar.
(3) Suwuň öňüni alýan doldurgyç
Suw geçirmeýän doldurgyç materiallar, adatça,suw geçirmeýän ýüplük(ip) we suwy ýapýan poroşok. Suwy ýapýan poroşok, esasan, burulýan geçirijiniň özenleriniň arasyndaky suwy ýapmak üçin ulanylýar. Suwy ýapýan poroşoky geçiriji monofilamente berkitmek kyn bolanda, oňyn suw ýelmeşdirijini geçiriji monofilamentiň daşynda ulanyp bolýar we suwy ýapýan poroşoky geçirijiniň daşyndan sarap bolýar. Suwy ýapýan ýüp (ip) köplenç orta basyşly üç özenli kabelleriň arasyndaky boşluklary doldurmak üçin ulanylýar.
3 Kabeliň suwa garşylygynyň umumy gurluşy
Dürli ulanyş şertlerine we talaplaryna görä, kabeliň suwa garşylykly gurluşy radial suwa garşylykly gurluşdan, uzynlykly (radial bilen birlikde) suwa garşylykly gurluşdan we umumy suwa garşylykly gurluşdan ybaratdyr. Mysal hökmünde üç ýadroly orta woltly kabeliň suwa garşylykly gurluşy alynýar.
3.1 Üç damarly orta woltly kabeliň radial suw geçirmeýän gurluşy
Üç ýadroly orta woltly kabeliň radial suw geçirmeýänligi, adatça, suwa garşylyk görkezmek üçin ýarymgeçiriji suw böwetleýji lenta we iki taraply plastik örtülen alýumin lenta ulanylýar. Onuň umumy gurluşy: geçiriji, geçiriji gorag gatlagy, izolýasiýa, izolýasiýa gorag gatlagy, metal gorag gatlagy (mis lenta ýa-da mis sim), adaty doldurgyç, ýarym geçiriji suw böwetleýji lenta, iki taraply plastik örtülen alýumin lenta uzynlykdaky gaplama, daşky örtük.
3.2 Üç ýadroly orta woltly kabeliň uzynlykly suwa garşylyk gurluşy
Üç ýadroly orta woltly kabel suwa garşylyk funksiýasyny gazanmak üçin ýarymgeçiriji suw blokirleýji lentany we iki taraply plastik örtükli alýumin lentany hem ulanýar. Mundan başga-da, suw blokirleýji halat üç ýadroly kabeliň arasyndaky boşlugy doldurmak üçin ulanylýar. Onuň umumy gurluşy: geçiriji, geçiriji gorag gatlagy, izolýasiýa, izolýasiýa gorag gatlagy, ýarym geçiriji suw blokirleýji lenta, metal gorag gatlagy (mis lenta ýa-da mis sim), suw blokirleýji halat doldurgyç, ýarym geçiriji suw blokirleýji lenta, daşky örtük.
3.3 Üç ýadroly orta woltly kabeliň ähli taraplaýyn suwa çydamly gurluşy
Kabeliň ähli taraplaýyn suw blokirleýji gurluşy, geçirijiniň suw blokirleýji täsiriniň bolmagyny we radial suw geçirmeýän we uzynlykdaky suw blokirleýji talaplar bilen utgaşdyrylyp, ähli taraplaýyn suw blokirleýjiligini üpjün etmegi talap edýär. Onuň umumy gurluşy: suw blokirleýji geçiriji, geçirijini goraýjy gatlak, izolýasiýa, izolýasiýa goraýjy gatlak, ýarym geçiriji suw blokirleýji lenta, metal gorag gatlagy (mis lenta ýa-da mis sim), suw blokirleýji halat doldurgyç, ýarym geçiriji suw blokirleýji lenta, iki taraplaýyn plastik örtükli alýumin lenta uzynlykdaky gaplama, daşky örtük.
Üç ýadroly suw blokirleýji kabel üç sany bir ýadroly suw blokirleýji kabel gurluşyna (üç ýadroly howa izolýasiýaly kabel gurluşyna meňzeş) kämilleşdirilip bilner. Başgaça aýdylanda, her bir kabel ýadrosy ilki bir ýadroly suw blokirleýji kabel gurluşyna laýyklykda öndürilýär, soňra üç ýadroly suw blokirleýji kabeli çalşyrmak üçin kabel arkaly üç aýry kabel burlup geçirilýär. Şeýlelik bilen, kabeliň suwa garşylygyny ýokarlandyrmak bilen çäklenmän, eýsem kabeliň gaýtadan işlemegi we soňra gurnamagy we çekilmegi üçin hem amatlylyk döredýär.
4. Suw geçirmeýän kabel birleşdirijilerini ýasamak üçin seresaplyk çäreleri
(1) Kabel birleşmesiniň hilini üpjün etmek üçin kabeliň tehniki aýratynlyklaryna we modellerine laýyklykda degişli birleşme materialyny saýlaň.
(2) Suw ýapýan kabel birleşmelerini ýasamak üçin ýagyşly günleri saýlamaň. Sebäbi kabel suwy kabeliň hyzmat ediş möhletine düýpli täsir eder we hatda çynlakaý ýagdaýlarda gysga zynjyrly hadysalar hem ýüze çykyp biler.
(3) Suwa çydamly kabel birleşmelerini ýasamazdan öň, öndürijiň önüm boýunça görkezmelerini üns bilen okaň.
(4) Mis turbany birleşdirilen ýerde basylanda, ol gaty berk bolup bilmez, esasy zat, şol ýere basylanda. Gyrymlanandan soň mis ujy hiç hili gyrymsyz tekiz bolmaly.
(5) Kabeliň gyzgynlyk bilen kiçelýän birleşmesini ýasamak üçin üfleýji lampany ulananyňyzda, üfleýji lampanyň diňe bir ugurda däl, eýsem yzygiderli üfleýji lampanyň öňe we yza hereketine üns beriň.
(6) Sowuk gysgaltma kabel birikmesiniň ölçegi çyzgy görkezmelerine berk laýyklykda ýerine ýetirilmelidir, esasanam saklanan turbadaky daýanç çykarylanda, seresap bolmaly.
(7) Zerur bolan ýagdaýynda, kabeliň suw geçirmeýänligini has-da gowulandyrmak we möhürlemek üçin kabel birleşmelerinde germetik ulanylyp bilner.
Ýerleşdirilen wagty: 2024-nji ýylyň 28-nji awgusty