Häzirki zaman elektrik ulgamlary dürli enjamlaryň, elektron platalaryň we periferiýa enjamlaryň arasyndaky arabaglanyşyklara daýanýar. Tok ýa-da elektrik signallaryny iberýän bolsa-da, kabeller simli birikmeleriň esasyny düzýär we olary ähli ulgamlaryň aýrylmaz bölegine öwürýär.
Şeýle-de bolsa, kabel örtükleriniň (içki geçirijileri gurşap alýan we goraýan daşky gatlak) ähmiýeti köplenç kem baha berilýär. Kabel örtüginiň dogry materialyny saýlamak, esasanam kyn şertlerde ulanylanda, kabel dizaýnynda we önümçiliginde möhüm karardyr. Mehaniki iş görkezijileriniň, daşky gurşawa garşylygyň, çeýeligiň, bahasynyň we kadalaşdyryjy düzgünlere laýyklygyň arasyndaky deňagramlylygy düşünmek paýhasly saýlaw etmek üçin möhümdir.
Kabel örtüginiň merkezinde içki kabeli goraýan we onuň ömrüni we ygtybarlylygyny üpjün edýän galkan ýerleşýär. Bu gorag çyglylykdan, himiki maddalardan, UB şöhlelenmesinden we aşynma we zarba ýaly fiziki streslerden goraýar.
Kabel örtükleri üçin materiallar ýönekeý plastmassalardan ösen polimerlere çenli dürli görnüşli bolup, olaryň her biri aýratyn daşky gurşaw we mehaniki talaplara laýyk gelýän özboluşly häsiýetlere eýedir. Saýlama prosesi örän möhümdir, sebäbi dogry material garaşylýan ulanyş şertlerinde iň gowy öndürijiligi we goragy üpjün edýär.
Kabel örtükleri üçin "hemmelere laýyk gelýän bir ölçeg" çözgüdi ýok. Saýlanan material ulanylyşyň özboluşly şertlerine baglylykda örän tapawutlanyp biler.
Kabel örtüginiň dogry materialyny saýlanyňyzda göz öňünde tutmaly birnäçe faktor bar.
1. Daşky gurşaw şertleri
Kabel örtüklerini saýlamakda himiki garşylyk möhüm faktor bolup durýar, sebäbi kabeller ulanylyşyna baglylykda ýaglar, erginler, kislotalar ýa-da esaslar bilen duşuşyp biler. Dogry saýlanan kabel örtügi onuň aşagyndaky bölekleriň zaýalanmagynyň ýa-da poslamagynyň öňüni alyp biler, şeýlelik bilen kabeliň hyzmat ediş möhleti dowamynda bitewiligini saklap biler. Mysal üçin, himiki täsirleriň köp duş gelýän senagat gurşawlarynda şeýle agyr şertlere çydap bilýän materiallary saýlamak möhümdir. Bu ýerde kabeliň täsirine düşjek aýratyn himiki maddalar bahalandyrylmaly, sebäbi bu örän güýçli himiki garşylyga ýetmek üçin fluoropolimerler ýaly ýöriteleşdirilen materiallara bolan zerurlygy kesgitleýär.
Howa we gün şöhlesine garşylyk, esasanam daşarda ulanylýan kabeller üçin başga bir gymmatly meseledir. Gün şöhlesine uzak wagtlap sezewar bolmak däp bolan materiallary gowşadyp, döwülmäge we ahyrsoňy zaýalanmaga sebäp bolup biler. UV şöhlelenmesine garşy durmak üçin niýetlenen materiallar kabeliň güýçli gün şöhlesinde hem işjeň we çydamly bolmagyny üpjün edýär. Şeýle ulanyşlar üçin iň amatly materiallar CPE termoplastikleri, CPE termostatlar ýa-da EPR termostatlardyr. Beýleki ösen materiallar, meselem, çarpaz baglanyşykly polietilen (XLPE), daşarky ulanylyşlarda kabeliň uzak wagtlap işlemegini üpjün edýän, UB şöhlelerine garşylygy ýokarlandyrmak üçin işlenip düzüldi.
Mundan başga-da, ýangyn howpunyň howp döredýän ýerlerinde, ot çydamly ýa-da öz-özünden öçürilýän kabel örtügini saýlamak jany halas ediji saýlaw bolup biler. Bu materiallar ot çydamlylygynyň ýaýramagynyň öňüni almak üçin niýetlenendir we möhüm ulanylyşlarda howpsuzlyk gatlagyny goşýar. Ot çydamlylygy üçin ajaýyp saýlawlara aşakdakylar girýär:PVCtermoplastikler we CPE termoplastikleri. Şeýle materiallar ýanma wagtynda zäherli gazlaryň çykarylyşyny azaldyp, alowyň ýaýramagyny haýalladyp biler.
2. Mehaniki häsiýetler
Kabel örtüginiň aşynma garşylygy, täsir güýji we ezme ukyby poliuretanyň berkligine gönüden-göni täsir edýär. Bu, kabeliň kyn ýerlerden geçýän ýa-da ýygy-ýygydan işlemegi talap edýän ulanylyşlarda has zerurdyr. Robotika ýa-da dinamiki enjamlar ýaly ýokary derejede ykjam ulanylyşlarda, ýokary mehaniki häsiýetlere eýe bolan kabel örtügini saýlamak ýygy-ýygydan çalşyrmagyň we tehniki hyzmatyň öňüni almaga kömek edip biler. Örtük örtükleri üçin iň gowy aşynma garşylykly materiallara poliuretan termoplastikleri we CPE termoplastikleri degişlidir.
3. Temperaturanyň göz öňünde tutulmagy
Kabel örtüginiň materialynyň iş temperatura diapazony ulgamyň üstünligi ýa-da şowsuzlygy arasyndaky tapawut bolup biler. Göz öňünde tutulan gurşawyň iş temperatura diapazonyna çydap bilmeýän materiallar sowuk şertlerde döwülip ýa-da ýokary temperatura sezewar edilende zaýalanyp biler. Bu zaýalanma kabeliň bitewüligine zyýan ýetirip we elektrik izolýasiýasynyň bozulmagyna sebäp bolup, işde bökdençliklere ýa-da howpsuzlyk howplaryna sebäp bolup biler.
Köp standart kabeller 105°C çenli temperatura çydamly bolup bilse-de, ýöriteleşdirilen PVH ulanylyşlary has ýokary temperatura çydamly bolmagy zerur bolup biler. Nebit we gaz ýaly pudaklar üçin ýöriteleşdirilen ulanylyşlar ITT Cannon-yň SJS seriýaly materiallary ýaly 200°C çenli temperatura çydamly bolmagy mümkin materiallary talap edýär. Bu ýokary temperaturalar üçin dürli materiallary, şol sanda termoplastik tarapda PVH we termostat tarapda CPE ýa-da EPR ýa-da CPR göz öňünde tutmak zerur bolup biler. Şeýle gurşawlarda işläp bilýän materiallar ýokary temperatura çydamly bolup we termoýaşlanma garşy durup, kabeliň wagtyň geçmegi bilen işlemegini üpjün edip biler.
Gury ýerdäki buraw enjamlary ýaly ýokary temperatura şertlerini göz öňünde tutuň. Bu ýokary basyşly, ýokary temperatura şertlerinde, zaýalanmazdan ýa-da döwülmezden, ekstremal temperatura çydap bilýän kabel örtügi materialyny saýlamak zerurdyr. Ahyrsoňy, dogry kabel örtügi materialyny saýlamak enjamyň ömrüni uzaldyp, howpsuz we ygtybarly işlemegi üpjün edip biler.
4. Çeýelige bolan zerurlyk
Käbir ulanylyşlar kabelleriň gaýtalanýan egilme we burulma hereketlerinde çeýeligini saklamagyny talap edýär. Çeýelige bolan bu zerurlyk berklige bolan zerurlygy azaltmaýar; şonuň üçin bu iki talaby netijeli deňleşdirmek üçin materiallar üns bilen saýlanmalydyr. Bu ýagdaýlarda termoplastik elastomerler (TPE) ýa-da poliuretan (PUR) ýaly materiallar çeýeligi we çydamlylygy üçin has gowy hasaplanýar.
Mysal üçin, senagat awtomatlaşdyrmasynda ulanylýan kabeller robotlar ýaly enjamlaryň hereketine laýyk gelmek üçin örän çeýe bolmalydyr. Bölekleri saýlamak we ýerleşdirmek ýaly işler üçin ulanylýan tor robotlar bu zerurlygyň esasy mysalydyr. Olaryň dizaýny hereketiň dürli diapazonyny üpjün etmäge mümkinçilik berýär, kabellere yzygiderli stres berýär we iş öndürijiligine zyýan ýetirmezden egilmäge we burulmaga çydamly materiallary ulanmagy zerur edýär.
Daşky gurşaw şertlerini, mehaniki häsiýetleri, temperatura we çeýelik zerurlyklaryny göz öňünde tutanyňda, kabeliň daşky diametriniň her bir materiala görä üýtgeýändigini hem bellemek möhümdir. Daşky gurşawa zyýansyz bolmagy üçin, kabeliň diametri arka örtüginiň ýa-da birleşdiriji goşundysynyň möhürleme çäklerinde galmalydyr.
Ýerleşdirilen wagty: 2024-nji ýylyň 12-nji awgusty