Häzirki zaman elektrik ulgamlarynda ýokary woltly kabeller möhüm rol oýnaýar. Şäherlerdäki ýerasty elektrik torlaryndan başlap, daglardan we derýalardan uzak aralyga geçiriji liniýalara çenli ýokary woltly kabeller elektrik energiýasynyň netijeli, durnukly we ygtybarly geçirilmegini üpjün edýär. Bu makala, gurluşy, klassifikasiýasy, önümçilik prosesi, öndürijilik aýratynlyklary, gurnama we tehniki hyzmat ýaly ýokary woltly kabeller bilen baglanyşykly dürli tehnologiýalary çuňňur öwrener.
1. volokary woltly kabelleriň esasy gurluşy
Volokary woltly kabeller esasan geçirijilerden, izolýasiýa gatlaklaryndan, gorag gatlaklaryndan we gorag gatlaklaryndan durýar.
Geçiriji tok üçin geçiriji kanal bolup, adatça misden ýa-da alýuminden ýasalýar. Misiň gowy geçirijiligi we süýümliligi bar, alýumin bolsa arzan we agramy ýeňil. Bu geçirijiler, çeýeligi ýokarlandyrmak üçin köplenç köp hatar öwrümli simler görnüşinde.
Izolýasiýa gatlagy, häzirki syzmagyň öňüni almakda we geçirijini daşarky dünýäden izolirlemekde ýokary woltly kabeliň esasy bölegi bolup durýar. Adaty izolýasiýa materiallaryna biri-birine bagly polietilen (XLPE), ýag kagyzy we ş.m. girýär. XLPE ajaýyp elektrik aýratynlyklaryna, ýylylyga garşylygy we mehaniki güýji bar we häzirki zaman ýokary woltly kabellerde giňden ulanylýar.
Gorag gatlagy içki galkan we daşarky gorag görnüşine bölünýär. Içki galkan, elektrik meýdanyny birmeňzeş etmek we ýerli akymyň izolýasiýa gatlagyna zeper ýetmeginiň öňüni almak üçin ulanylýar; daşky galkan daşarky elektromagnit meýdanyň kabele bolan päsgelçiligini azaldyp biler, şeýle hem kabeliň daşarky dünýäde elektromagnit täsiriniň öňüni alyp biler.
Gorag gatlagy, esasan, kabeli mehaniki zeper, himiki poslama we suwuň çozmagy ýaly daşarky faktorlar tarapyndan zeperlerden goraýar. Adatça metal ýaraglardan we daşky gabykdan durýar. Demir ýaraglar mehaniki güýç berip biler, daşky gabykda bolsa suw geçirmeýän we poslama garşy funksiýalar bar.
2. volokary woltly kabelleriň klassifikasiýasy
Naprýatageeniýe derejesine görä ýokary woltly kabelleri orta woltly kabellere (köplenç 3-35kV), ýokary woltly kabellere (35-110kV), ultra ýokary woltly kabellere (110-500kV) we ultra ýokary belentlere bölmek mümkin wolt kabelleri (500kV-den ýokary). Dürli naprýa levelseniýe kabelleri gurluş dizaýny, izolýasiýa talaplary we ş.m. bilen tapawutlanýar.
Izolýasiýa materiallary nukdaýnazaryndan, ýokarda agzalan XLPE kabellerinden we ýagly kagyz kabellerinden başga-da, etilen-propilen rezin kabeller hem bar. Nebit kagyz kabelleriniň uzyn taryhy bar, ýöne ýokary tehniki çykdajylary we beýleki sebäpler sebäpli kem-kemden XLPE kabelleri çalşylýar. Etilen propilen rezin kabel oňat çeýeligi we howa garşylygy bar we käbir aýratyn ýagdaýlar üçin amatlydyr.
3. volokary woltly kabeliň önümçilik prosesi
Volokary woltly kabeliň öndürilmegi çylşyrymly we näzik bir prosesdir.
Geçirijileriň önümçiligi ilki bilen geçirijiniň ölçeg takyklygyny we mehaniki aýratynlyklaryny üpjün etmek üçin mis ýa-da alýumin çig malynyň uzalmagyny, bükülmegini we beýleki amallaryny talap edýär. Tüweleme prosesinde, geçirijiniň geçirijiligini gowulandyrmak üçin ýüpler ep-esli tertipli bolmaly.
Izolýasiýa gatlagynyň ekstruziýasy esasy ädimlerden biridir. XLPE izolýasiýa gatlagy üçin XLPE materialy ýokary temperaturada çykarylýar we geçirijä deň derejede örtülýär. Ekstruziýa prosesinde izolýasiýa gatlagynyň hiliniň we galyňlygynyň birmeňzeşligini üpjün etmek üçin temperatura, basyş we ekstruziýa tizligi ýaly parametrler berk gözegçilikde saklanmalydyr.
Gorag gatlagy adatça metal sim dokamak ýa-da metal lenta bilen örtülýär. Içki we daşarky galkanlaryň önümçilik prosesleri birneme tapawutlanýar, ýöne ikisi hem gorag gatlagynyň bitewiligini we gowy elektrik birikmesini üpjün etmeli.
Galyberse-de, gorag gatlagynyň önümçiliginde demir sowutlaryň goýulmagy we daşky gabygyň ekstruziýasy bar. Demir ýaraglar kabele berk ýapyşmalydyr we daşky gabygyň ekstruziýasy köpürjikler we çatryklar ýaly kemçiliksiz tekiz görünmegini üpjün etmelidir.
4. volokary woltly kabelleriň öndürijilik aýratynlyklary
Elektrik öndürijiligi taýdan ýokary woltly kabellerde ýokary izolýasiýa garşylygy, pes dielektrik ýitgisi we gowy naprýa .eniýe garşylygy bolmaly. Insokary izolýasiýa garşylygy häzirki syzmagyň öňüni alyp biler, pes dielektrik ýitgisi geçiriş wagtynda elektrik energiýasynyň ýitgisini azaldar we gowy naprýa resistanceeniýe garşylygy kabeliň ýokary woltly gurşawda howpsuz işlemegini üpjün eder.
Mehaniki häsiýetleri taýdan kabel ýeterlik dartyş güýjüne, egilme radiusyna we täsir garşylygyna eýe bolmalydyr. Gurmak we işlemek wagtynda kabel uzalmagyna, egilmegine we daşarky güýç täsirine sezewar bolup biler. Mehaniki häsiýetler ýeterlik bolmasa, kabeliň zaýalanmagy aňsat.
Malylylyk öndürijiligi hem möhüm tarapdyr. Kabel, esasanam ýokary ýüküň aşagynda işleýän wagtynda ýylylyk döreder. Şonuň üçin kabelde gowy ýylylyga garşylyk bolmaly we izolýasiýa garramagy ýaly kynçylyklar bolmazdan belli bir temperatura aralygynda kadaly işlemeli. XLPE kabeli has gowy ýylylyga garşydyr we has ýokary temperaturada uzak wagtlap işläp biler.
5. volokary woltly kabelleri oturtmak we hyzmat etmek
Gurmak nukdaýnazaryndan ilkinji edilmeli iş, kabel goýmagyň ýolunyň ýerlikli we ygtybarly bolmagyny üpjün etmek üçin ýoly meýilleşdirmekdir. Layerleşiş döwründe kabeliň aşa uzalmagy, egilmegi we ekstruziýasy üçin seresap bolmaly. Uzak aralyga kabel goýmak üçin, adatça gurluşyga kömek etmek üçin kabel konweýerleri ýaly enjamlar ulanylýar.
Kabel bogunlaryny öndürmek gurnama işinde esasy baglanyşykdyr. Bogunyň hili kabeliň işleýiş ygtybarlylygyna gönüden-göni täsir edýär. Bogunlar ýasalanda kabeli ýyrtmaly, arassalamaly, birikdirmeli we izolýasiýa etmeli. Her ädim, bilelikdäki elektrik we mehaniki häsiýetleriň talaplara laýyk gelmegini üpjün etmek üçin proses talaplaryna laýyklykda berk ýerine ýetirilmeli.
Bejeriş işleri ýokary woltly kabelleriň uzak möhletli durnukly işlemegi üçin zerurdyr. Yzygiderli gözlegler kabeliň daşky görnüşiniň zaýalanandygyny ýa-da gabynyň zaýalanandygyny derrew anyklap biler. Şol bir wagtyň özünde, kabeliň izolýasiýa öndürijiligini we bölekleýin zyňylmagyny barlamak üçin käbir synag enjamlary hem ulanylyp bilner. Mesele tapylsa, wagtynda abatlamaly ýa-da çalyşmaly.
6. volokary woltly kabelleriň näsazlygy we tapylmagy
Volokary woltly kabelleriň umumy näsazlyklary izolýasiýanyň kesilmegini, geçirijiniň kesilmegini we bilelikdäki näsazlygy öz içine alýar. Izolýasiýanyň bozulmagy izolýasiýa garramagy, bölekleýin akmagy ýa-da daşarky aşa wolt sebäpli bolup biler. Geçirijiniň kesilmegi, adatça mehaniki daşarky güýç ýa-da uzak möhletli artykmaçlyk sebäpli ýüze çykýar. Bilelikdäki näsazlyk, bilelikdäki önümçilik prosesi ýa-da iş wagtynda güýçli ýyladyş sebäpli bolup biler.
Bu kemçilikleri ýüze çykarmak üçin ýüze çykarmak usullary köp. Bölekleýin çykarylyşy kesgitlemek köplenç ulanylýan usuldyr. Kabeldäki bölekleýin akym arkaly emele gelen signaly anyklamak bilen, kabeliň içinde izolýasiýa kemçilikleriniň bardygyny ýa-da ýokdugyny kesgitläp bolýar. Çydamly naprýa .eniýe synagy kabeliň naprýatageeniýe kuwwatyny kesgitläp we izolýasiýa meselesini tapyp biler. Mundan başga-da, infragyzyl termiki şekillendiriş tehnologiýasy, kabeliň ýerli gyzmagy ýaly kynçylyklaryň bardygyny ýa-da ýokdugyny anyklamak üçin kabeliň üstündäki temperaturanyň paýlanyşyny kesgitläp biler.
7. Elektrik ulgamlarynda ýokary woltly kabelleriň ulanylyşy we ösüş tendensiýasy
Elektrik ulgamlarynda ýokary woltly kabeller şäher elektrik toruny özgertmekde, uly elektrik stansiýalarynyň gidýän liniýalarynda, suwasty gämi geçirijisinde we beýleki meýdanlarda giňden ulanylýar. Şäher elektrik torlarynda, çäkli ýer sebäpli ýerasty kabelleriň ulanylmagy giňişligi tygşytlap, şäheriň gözelligini ýokarlandyryp biler. Uly elektrik stansiýalarynyň çykýan liniýalary uzak podstansiýalara elektrik geçirmek üçin ýokary woltly kabelleriň ulanylmagyny talap edýär. Suwasty gämi kabeliniň üsti deňizden elektrik geçirijisini amala aşyryp biler we adalar we kenarýaka sebitleri üçin durnukly elektrik üpjünçiligini üpjün edip biler.
Energetika tehnologiýasynyň yzygiderli ösmegi bilen ýokary woltly kabeller hem käbir ösüş meýillerini görkezdi. Olaryň biri, ýokary naprýa .eniýe derejesi bolan kabelleri gözlemek we işläp düzmek. Uzak aralyga elektrik geçirijisine bolan islegiň artmagy bilen ultra ýokary woltly kabelleriň ösüşi ünsi özüne çeker. Ikinjisi, kabelleriň akyllylygy. Sensorlary we beýleki enjamlary kabele birikdirip, kabeliň işleýiş ýagdaýyna real wagt gözegçiligi we näsazlyk duýduryşy gazanyp bolar we şeýlelik bilen kabeliň işleýiş ygtybarlylygyny ýokarlandyrar. Üçünjisi, ekologiýa taýdan arassa kabelleriň ösdürilmegi. Adamlaryň daşky gurşawy goramak baradaky talaplary artdygyça, pes hapalanan, gaýtadan ulanylýan kabel materiallaryny öwrenmek we ösdürmek geljekki ösüş ugry bolar.
Iş wagty: 24-2024-nji sentýabr